Kastracja kota
Koty, które nie są przeznaczone do rozrodu, powinny być bezwzględnie kastrowane, za czym przemawiają przede wszystkim względy zdrowotne. Statystyki pokazują, że kastrowane zwierzęta żyją dłużej, mają mniejsze tendencje do włóczęgostwa i bardziej przywiązują się do opiekuna.
Jakie są wskazania do zabiegu kastracji u kotów i kiedy należy go wykonać?
Większość dojrzałych płciowo niekastrowanych kocurów znaczy teren moczem, którego zapach należy do bardzo intensywnych, a ponadto jest wyjątkowo trudny do usunięcia. Niewielu właścicieli zdaje sobie sprawę, że kastracja jest również najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia zdrowia kota.
Kocurki niewychodzące odczuwają popęd seksualny, który może objawiać się niepokojem, a nawet przeradzać się w agresję. Ponadto eskapady, niekiedy nawet walki pomiędzy kocurami, bardzo często kończą się koniecznością udzielania pomocy chirurgicznej i długim leczeniem. Kocury wykastrowane chętniej przebywają w domu i nie są pobudzone w okresie występowania rujek u kotek.
Pamiętajmy o tym, że kotki są samicami sezonowo poliestralnymi, to znaczy, że wykazują aktywność płciową najczęściej od lutego do sierpnia, zatem czas ewentualnej aktywności kocurów niekastrowanych jest dość długi.
Zdecydowanie najlepiej jest kastrować koty młode, zanim jeszcze zaczną znaczyć swój teren, ale już po osiągnięciu dojrzałości i pełnym rozwoju układu moczowo-płciowego. Każde zwierzę musi być traktowane indywidualnie, bowiem wiek osiągnięcia dojrzałości jest warunkowany osobniczo i rasowo – z reguły jest to 6.-9. miesiąc życia zwierzęcia. Warto skonsultować się z lekarzem weterynarii, który po badaniu zaproponuje odpowiedni termin wykonania zabiegu.
Jak nie dopuścić do otyłości u wykastrowanego kota?
Otyłość należy do dość częstych, niepożądanych następstw zabiegów kastracji i sterylizacji. Wynika ona najczęściej bezpośrednio z błędów żywieniowych, popełnianych przez właścicieli. Dlatego, szczególnie w przypadku wykastrowanych kotów, zaleca się odstąpienie od żywienia „do woli”.
Jeżeli właściciele wykastrowanych zwierząt nie stosują odpowiednio zbilansowanej diety (o obniżonej kaloryczności i/lub zwiększonej ilości włókna surowego), bądź nie zwiększają aktywności fizycznej swoich podopiecznych, co w przypadku wielu kotów jest dość trudne, to takie zwierzęta będą miały tendencje do tycia. Zatem najlepszym kluczem do utrzymania odpowiedniej wagi kastrowanych kotów jest zmiana przyzwyczajeń żywieniowych.
Ważne jest, aby zaraz po zabiegu kastracji poprosić lekarza weterynarii o poradę dotyczącą programu żywienia. W ten sposób mamy szansę w ogóle uniknąć problemu nadwagi.
Co powinna zawierać dieta kota-kastrata?
Po zabiegu kastracji żywienie kota powinno zawsze być zmodyfikowane. Szczególnie ważne jest zwracanie uwagi na kaloryczność pokarmu, a także na odpowiednie zbilansowanie fosforu, magnezu, sodu i wapnia. Dostępnych jest szereg odpowiednio zbilansowanych specjalistycznych karm, które u kotów o obniżonej aktywności pokrywają zapotrzebowanie bytowe oraz dzięki odpowiedniej ilości włókna surowego dają poczucie sytości. Niezmiernie ważne jest, aby mieć świadomość, że tzw. dieta domowa nie jest w stanie dostarczyć w sposób prawidłowy pod względem proporcji i ilości odpowiednich mikro- i makroelementów, a tym samym zabezpieczyć specyficznego zapotrzebowania bytowego kotów po zabiegu kastracji.
W jaki sposób walczyć z nadwagą wykastrowanych kotów?
Walka z nadwagą to dość długi proces, który wiąże się z kompletną zmianą niewłaściwych przyzwyczajeń żywieniowych, zmianą częstotliwości karmienia oraz rodzajem karmy, a także z żelazną konsekwencją wszystkich domowników oraz gości. Pamiętajmy, że nadwaga może być przyczyną bardzo wielu poważnych chorób, takich jak: cukrzyca, choroby układu krążenia i nerek. Jeśli dotychczas zwierzę miało nieograniczony dostęp do pokarmu, to trzeba natychmiast to zmienić. Jest to pierwszy krok do kontroli ilości dostarczanego kotu pożywienia. Pamiętajmy, że podjadanie bardzo sprzyja powstawaniu nadwagi.
Dorosły kot powinien jeść trzy razy dziennie o określonych porach. Jeśli natomiast je kiedy chce – należy stopniowo zmniejszać częstotliwość posiłków i tym samym wydłużyć okres pomiędzy posiłkami. Oczywiście, przy znacznej nadwadze należy po konsultacji z lekarzem weterynarii wprowadzić we wstępnej fazie odpowiednią specjalistyczną dietę leczniczą przeznaczoną dla kotów z nadwagą.
Nie bez znaczenia jest również próba podniesienia, w miarę możliwości, aktywności ruchowej kota. Wspólna zabawa, a nawet spacery, zdecydowanie sprzyjają spadkowi masy ciała. Jeśli nie jesteśmy w stanie codziennie poświęcać dużej ilości czasu na zabawy z kotem, pomyślmy o towarzystwie dla niego – innym kocie lub psie. Osobiście zachęcam do wspólnych spacerów – mój kastrowany 6 lat temu kot Miłek zawsze mi towarzyszy podczas spacerów i nigdy nie miał problemów z nadwagą.
dr n. wet. Andrzej Jurczak, spec. rozrodu zwierząt, członek EVSSAR
(European Veterinary Society for Small Animal Reproduction),
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Katedra Rozrodu Zwierząt z
Kliniką oraz Poliklinika Weterynaryjna, a także przychodnia
weterynaryjna w Barczewie